hann rétti sjóðinn at Sigmundi

* * *

(-tta, -ttr), v.

1) to make straight, straighten, opp. to beygja, kreppa( rétta krók, rétta á sér fingrna);

2) to stretch out, stretch (r. or r. fram höndina); r. e-t e-m, to reach, hand over, a thing to one (hann rétti sjóðinn at Sigmundi);

3) to raise, right a capsized boat (hvelfdi skipinu, en dvergarnir réttu skip sitt);

4) to rise (hann rétti ekki ór rekkju);

5) to put right, adjust; r. hluta e-s, to redress; knoungr vildi eigi r. þetta mál, the king refused justice;

6) to let the ship drift, = leggja í rétt (varð þá at hlaða seglum ok r.);

7) with preps., r. fram, to stretch out; r. e-t upp, to raise (Þórr rétti upp höndina); r. við, to come to oneself, recover (Narfi réttir við ór rotinu);

8) refl., réttast, to be put straight; réttust fingrnir, the fingers became straight; to stretch oneself (r. gørði raumrinn stirðr); r. upp, to rise (Hákon jarl réttist upp).

* * *

tt, [Ulf. ga-raihtjan = κατευθύνειν, δικαιουν; Germ. richten; cp. Engl. reach]:— to make right or straight; dvergarnir réttu skip sítt, of a capsized boat, Edda 47; at rétta þenna krók, Ld. 40.

2. to stretch out, Engl. to reach; hann réttir höndina móti fésjóðnum, Ld. 48; r. fram höndina, Eb. 38; rétti Ólafr spjóts-halann at hverjum þeirra, 132; Þórarinn hafði rétt fót sinn annan undan klæðum, Ó. H. 74; bað hann eigi r. (viz. the feet) of nær eldinum, Eg. 762; r. arma sína, Rb. 438; ok rétti frá sér alla fætr, Bs. i. 345: r. e-t at e-m, to reach it, pass it over to one, Fb. i. 149; hann lét r. yrmling at-munni hans, Ó. T. 42; hann rétti ekki ór rekkju, he rose not from his bed, of a bedridden person, Bs. i. 69: metaph., rétta við, to recover, Nj. 195, Fms. vi. 34 (við-rétting); leið-r.

3. to drift (see réttr, m.); hlaða seglum ok rétta …, mátti þá eigi lengr rétta, Fas. iii. 118.

4. to drive into a fold; rétta smala sinn, D. N. iv. 6.

II. as a law term (Germ. richten), to make right, adjust; rétta lög, to make laws; þar skolu menn r. lög sín ok göra nýmæli, Grág. i. 6; rétta kvið, 58; r. vætti, 45; höfum vér réttan kvið-burð várn, ok orðið ásáttir, we have agreed on our verdict, Nj. 238; r. mál, to redress: konungr vildi eigi rétta þetta mál, the king refused justice, Fms. i. 153, Fs. 33; r. rán, Stj. 490; leita fyrst at r. kirkju sína ok staði, Bs. i. 773; r. hluta e-s, Eb. 304.

2. to judge, give sentence; rétta mál, to judge in a case, H. E. i. 475; rétta e-n, to condemn ( to death), N. G. L. iii. 78:—to behead, Bs. ii. in writing of the 16th century.

IV. reflex., réttask, to be put straight, Bjarn. 60: to stretch oneself, réttask görði raumrinn stirðr, Skíða R. 51; r. upp, þá réttumk ek upp yfir konung, Fms. ii. 188; jarl réttisk upp, arose, vi. 320, Fs. 101, Greg. 48; hann hafði fast kreppt fingr at meðalkaflanum … þá réttusk fingrnir, then the fingers were unbended, Grett. 154.

v. слаб. -ia-, praet. rétta, pp. réttr

1) выпрямлять, выравнивать, противоп. beygja, kreppa

2) протягивать

3) переворачивать опрокинутую лодку

4) вставать ( на ноги), подниматься

□

rétta fram

* * *

гл. сл. - ia- выпрямлять; относиться волнами; réttr прибитый волнами